|
| Cukrownia |
Historia uprawy buraka cukrowego na ziemiach polskich posiada ponad dwustuletnią tradycję, gdyż została zapoczątkowana w 1802 roku. Już wówczas, ze
względu na powszechnie znane wysokie wymagania glebowe buraka, pod jego
uprawę przeznaczano najlepsze stanowiska, na których stosowano nawożenie organiczne.
Pole, w celu dokładnego wyrównania zalecano trzykrotnie zaorać.
Nasiona
wysiewano w kwadraty. W tym celu wyznaczano siatkę kwadratów, a w miejscu
przecięcia się linii umieszczano, w zależności od jakości materiału siewnego,
jedno lub kilka nasion wielokiełkowych. W czasie zbioru zwracano szczególną
uwagę na dokładność zbioru i jakość ogłowienia.
Pierwsza odnotowana plantacja
została założona w roku 1820 w majątku Polaka Józefa hr. Mycielskiego w miejscowości Gałowo koło Szamotuł, na terenie Wielkopolski. Po niedługim czasie
burak uprawiano już nie tylko na terenie Wielkopolski i Śląska, ale również na
terenach będących pod zaborami: rosyjskim (Guzów 1830), austriackim (Częstocice 1826) i na Pomorzu (.wiecie 1863) . Należy podkreślić, iż
w tym czasie uprawa buraka koncentrowała się przede wszystkim w dużych majątkach.
Znaczny wpływ na dalszy rozwój uprawy buraka miał gen. Dezydery Chłapowski,
który w swoim majątku w Turwi wprowadził w miejsce pługów drewnianych
pługi metalowe. Jest on autorem traktatu "O rolnictwie", w którym opisał
zasady dobrej praktyki rolniczej. Jednocze.nie do uprawy i pielęgnacji buraka zaczęto wprowadzać pierwsze narzędzia ręczne i konne (grace, tasaki, brony, opielacze,
pługi, wozy polowe), a po niedługim czasie siewniki rzędowe, służące do
wysiewu nasion buraka i rzepaku.
Należy wspomnieć, iż pierwsze odmiany plonowały na poziomie około 10 t z ha, a zawartość cukru w korzeniach wynosiła
8-10%. W Zakładach H. Cegielskiego w Poznaniu rozpoczęto produkcję maszyn
rolniczych, przede wszystkim pługów parowych i traktorów. Pojawienie się pługa
parowego oraz "ciągówki" (tak wówczas nazywano traktor), umożliwiło staranne
wykonanie orki na większą głębokość. Na wzrost wydajności buraka duży wpływ
miało wprowadzenie pod koniec XIX wieku nawożenia mineralnego opartego
przede wszystkim na saletrze chilijskiej i soli potasowej.
|
| Historia cukrownictwa. |
Uprawiano wyłącznie wielokiełkowe odmiany diploidalne o zawartości cukru w korzeniu już wówczas przekraczającej 20%. Przed pierwszą wojną
światową burak cukrowy uprawiano na powierzchni 176,5 tys. ha, a plon korzeni
wynosił odpowiednio: w zaborze pruskim 27,3 t z ha, rosyjskim 19,3 t z ha i austriackim
12,3 t z ha. Po pierwszej wojnie .wiatowej powierzchnia uprawy zmniejszyła się o połowę (81,6 tys. ha), za. średni plon, ze względu na duże zniszczenia
gospodarcze i niedobór środków produkcji, wynosił zaledwie 12,8 t z ha. W okresie
międzywojennym uprawa buraka koncentrowała się w południowo-wschodniej
części kraju oraz w pasie centralnym, głównie w Wielkopolsce. W latach 1937-1938 burak uprawiano w około 40 tys. gospodarstw (głównie w dużych majątkach),
a średnia powierzchnia plantacji wynosiła 3,7 ha.
|
Ostatnio dodane komentarze: 
